ให้บริการโดยคณาจารย์ เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านยาและสุขภาพ


คำชี้แจง "เว็บไซต์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการ ศึกษา การแลกเปลี่ยนความรู้ และให้ข้อมูลเรื่องยาในกรณีทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์หรือเพื่อการรักษาในกรณีที่จำเพาะเจาะจง และความเห็นสำหรับกรณีเฉพาะหนึ่ง จะไม่สามารถประยุกต์ใช้กับผู้อื่นได้โดยตรง หากมีปัญหาเรื่องโรคโปรดปรึกษาแพทย์ หากมีปัญหาเรื่องยา โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือปรึกษาผู้เกี่ยวข้องโดยตรงกับกรณีนั้นด้วยตนเองเท่านั้น"
Search :
สอบถามเรื่องยา oral candidiasis

ในกรณีที่โรงพยาบาลไม่มี clotrimazole troche 10 mg สามารถให้ clotrimazole vaginal tab 100 mg ในการรักษา oral candidiasis ได้หรือไม่ ขนาดยา ระยะเวลาที่ใช้ในการรักษาต่างกันหรือไม่

[รหัสคำถาม : 546] วันที่รับคำถาม : 28 ก.ย. 66 - 13:34:00 ถามโดย : บุคลากร วิทยาศาสตร์สุขภาพ
เข้าระบบเพื่อตอบคำถาม

No : 1

โรคติดเชื้อราในช่องปากจากเชื้อ Candida albicans โดยทั่วไปมักเกิดในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ทารกแรกเกิด ผู้สูงอายุ มีโรคประจำตัวเช่น การติดเชื้อไวรัสเอชไอวี โรคมะเร็งที่ต้องได้รับยาเคมีบำบัด หรือโรคอื่น ๆ ที่ต้องใช้ยากดภูมิคุ้มกัน รวมถึงยาในกลุ่ม corticosteroids เป็นเวลานาน ซึ่งอาจเป็นการติดเชื้อเฉพาะที่ ในช่องปาก หรือมีการติดเชื้อแพร่กระจายทั่วร่างกายก็ได้ [1] จากแนวทางการรักษาโรคติดเชื้อรา Candida ในช่องปากในผู้ใหญ่ ของสมาคมโรคติดเชื้อในประเทศสหรัฐอเมริกา แบ่งการรักษาตามระดับความรุนแรง กล่าวคือ หากอาการไม่รุนแรง (มีคราบขาวเป็นจุดเล็กในช่องปาก มีอาการเจ็บเล็กน้อย และไม่แพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย) แนะนำให้ใช้ยาเฉพาะที่ เช่น clotrimazole รูปแบบยาอม 10 mg 5 ครั้ง/วัน หรือ nystatin รูปแบบยาน้ำแขวนตะกอนกลั้วปาก 4 ครั้ง/วันหรือ miconazole รูปแบบแผ่นยึดติดเยื่อบุช่องปาก 50 mg (รูปแบบแผ่นติดยังไม่มีจำหน่ายในประเทศไทย) ในกรณีที่มีอาการระดับปานกลางถึงรุนแรง (มีคราบหนาขาวทั้วช่องปาก มีอาการเจ็บปากมากโดยเฉพาะเวลากลืน และอาจมีการกระจายไปยังส่วนอื่นๆของร่างกาย เช่น ลำคอ หลอดอาหาร) แนะนำให้ใช้ยา fluconazole ชนิดรับประทาน 100-200 mg เป็นเวลา 7-14 วัน[2]

ยาเม็ดเหน็บช่องคลอด clotrimazole ใช้สำหรับรักษาโรคเชื้อราในช่องคลอด ในท้องตลาดมีความแรงเม็ดละ 100 และ 500 มิลลิกรัม ซึ่งเอกสารกำกับยาระบุว่าห้ามใช้ยาทางปาก หรือกลืนเม็ดยา[4] จากการสืบค้นข้อมูลพบว่า ยังไม่มีข้อมูลยืนยันเกี่ยวกับประสิทธิภาพ และความปลอดภัยของการใช้ clotrimazole ชนิดยาเม็ดเหน็บช่องคลอด เพื่อรักษาโรคเชื้อราในช่องปาก ดังนั้นหากทางโรงพยาบาลไม่มียาอม clotrimazole อาจพิจารณาเป็นยาตัวอื่นที่สามารถใช้ทางช่องปากได้แทน เช่น nystatin รูปแบบยาน้ำแขวนตะกอนกลั้วปาก หรือ fluconazole ชนิดรับประทาน โดยพบว่า fluconazole ทำให้มีอาการทางคลินิกที่ดีขึ้นและการกำจัดเชื้อราดีกว่า clotrimazole อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR 0.40; Cl=0.26-0.61) ในขณะที่ clotrimazole มีประสิทธิภาพไม่แตกต่างจากต้านเชื้อราเฉพาะที่อื่น ๆ (OR 1.2; Cl=0.87-1.67)[5]

นอกจากนี้ เนื่องจากช่องปากและช่องคลอดมีลักษณะทางกายภาพและสภาวะที่แตกต่างกัน โดยช่องคลอดเป็นพื้นที่ที่ชื้นและลึกกว่าช่องปาก จึงจำเป็นต้องใช้ยาขนาดสูงกว่าเพื่อเข้าถึงเนื้อเยื่อที่ต้องการรักษาอย่างเพียงพอ และพื้นที่การดูดซึมของยาที่ช่องปากมีจำกัด ทำให้ขนาดยาที่ใช้น้อยลงเพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น[6] ดังนั้นหากมีความจำเป็นที่ต้องใช้ clotrimazole ชนิดยาเม็ดเหน็บช่องคลอดในการรักษาเชื้อราในช่องปาก จะมีข้อจำกัดเกี่ยวกับขนาดยา เนื่องจาก clotrimazole ชนิดยาเม็ดเหน็บช่องคลอดจะมีความแรงเม็ดละ 100 และ 500 มิลลิกรัม ซึ่งสูงกว่าขนาดยาที่แนะนำให้อมในช่องปาก (10 mg) อย่างมาก อาจส่งผลให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยาได้ เช่น ระคายเคืองในช่องปาก และทางเดินอาหาร[5] จากการสืบค้นข้อมูลพบว่า ยังไม่มีการศึกษาเกี่ยวกับความเข้มข้นของยาที่สามารถยับยั้งเชื้อในน้ำลายของ clotrimazole ชนิดยาเม็ดเหน็บช่องคลอด แต่ clotrimazole รูปแบบยาอม สามารถยับยั้งเชื้อได้ 3 ชั่วโมงหลังละลาย นอกจากนี้ clotrimazole ชนิดยาเม็ดเหน็บช่องคลอด อาจมีรสชาติที่ไม่ดี เนื่องจากไม่ได้มีการแต่งกลิ่นรส เมื่อยาละลายจะออกมาในลักษะของเหลวหนืดไม่เหมือนยาอมทั่วไป[7] บางตำรับของยาเม็ดเหน็บช่องคลอด อาจมีการเพิ่มกรด lactic เพื่อปรับสภาวะของช่องคลอดให้เหมาะสม ซึ่งไม่เหมาะกับการใช้กับช่องปาก[8] ดังนั้นจึงมีการติดตามผลข้างเคียงอย่างใกล้ชิดโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และต้องทำความเข้าใจกับผู้ป่วยและญาติเพื่อให้ยอมรับการใช้ยา

เอกสารอ้างอิง
[1]. National Library of Medicine. Oral candidiasis. [internet]. 2023. [cited 2024 September 25]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545282/
[2]. Pappas PG, Kauffman CA, Andes DR, Clancy CJ, Marr KA, Ostrosky-Zeichner L, et al. Clinical Practice Guideline for the Management of Candidiasis: 2016 Update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2016 Feb 15;62(4):e1-50.
[3]. clotrimazole. In: Specific Lexicomp Online Database [database on the Internet]. Hudson (OH): Lexicomp: 2024. Available from: https://online.lexi.com/. Accessed September 24, 2024.
[4]. Pessary. Clotrimazole 100 mg. [internet]. 2023. [cited 2024 September 25]. Available from: https://www.medicines.org.uk/emc/files/pil.2203.pdf
[5]. Almangour TA, Kaye KS, Alessa M, et al. Efficacy of clotrimazole for the management of oral candidiasis: A meta-analysis of randomized clinical trials. Saudi Pharm J. 2021 Apr.;29(4):315-323.
[6]. Czerninski R, Pikovsky A, Gati I, Friedman M, Steinberg D. Comparison of the efficacy of a novel sustained release clotrimazole varnish and clotrimazole troches for the treatment of oral candidiasis. Clin Oral Investig. 2015;19(2):467-473.
[7]. Tillomed laboratories Ltd. Clotrimazole 500 mg. [internet]. 2023. [cited 2024 September 25]. Available from: https://www.medicines.org.uk/emc/files/pil.11464.pdf
[8]. Disha Pharmaceutical Group Co Ltd. Clotrimazole vaginal tablet composition and preparation method thereof. [internet]. 2023. [cited 2024 September 25]. Available from: https://patents.google.com/patent/CN111789838A/en

วันที่ตอบ : 09 ต.ค. 67 - 09:52:57




พัฒนาระบบโดย ภานุชญา มณีวรรณ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110