ให้บริการโดยคณาจารย์ เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านยาและสุขภาพ
คำชี้แจง "เว็บไซต์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการ ศึกษา การแลกเปลี่ยนความรู้ และให้ข้อมูลเรื่องยาในกรณีทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์หรือเพื่อการรักษาในกรณีที่จำเพาะเจาะจง และความเห็นสำหรับกรณีเฉพาะหนึ่ง จะไม่สามารถประยุกต์ใช้กับผู้อื่นได้โดยตรง หากมีปัญหาเรื่องโรคโปรดปรึกษาแพทย์ หากมีปัญหาเรื่องยา โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือปรึกษาผู้เกี่ยวข้องโดยตรงกับกรณีนั้นด้วยตนเองเท่านั้น"
Search : 
ทำไมยา antipsychotic มีผลทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้น 
ทำไมยา antipsychotic มีผลทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้น
No : 1ยาในกลุ่ม second generation antipsychotics มีผลข้างเคียงที่สำคัญคือ น้ำหนักเพิ่มมากขึ้น[1] โดยยา clozapine และ olanzapine มีผลทำให้น้ำหนักเพิ่มมากที่สุดเมื่อเทียบกับยา antipsychotic ชนิดอื่น[2] กลไกที่ทําให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นจากการใช้ยากลุ่ม antipsychotic ยังไม่ทราบแน่ชัด อย่างไรก็ตามมีหลักฐานสนับสนุนกลไกของยา antipsychotic ที่ทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นคือ กลไกการเพิ่มความอยากอาหาร[3]
ยาในกลุ่ม antipsychotics มีกลไกการเพิ่มน้ำหนักที่เกี่ยวข้องกับการเข้าจับกับตัวรับ (receptor) และส่งผลต่อการทำงานของ receptor หลายชนิด[1-3] อย่างไรก็ตาม receptor ที่มีความเกี่ยวข้อง คือ histamine H1 receptor, serotonin 5-HT2A หรือ 5-HT2C receptors[1] นอกจากนี้ยา antipsychotics มีผลต่อการทำงานของ hypothalamic peptides และฮอร์โมนต่างๆ[3]
ยาในกลุ่ม second generation antipsychotics โดยเฉพาะยา olanzapine และ clozapine ออกฤทธิ์ยับยั้ง histamine H1 receptor, 5-HT2A หรือ 5-HT2C receptor [1] ส่งผลให้ความอยากอาหารเพิ่มมากขึ้น[1,3]
นอกจากนี้มีฤทธิ์ยับยั้งตัวรับชนิดอื่นๆ ที่อาจเกี่ยวข้องกับกลไกการเพิ่มน้ำหนัก แต่ยังมีหลักฐานสนับสนุนไม่เพียงพอ เช่น alpha1 receptor, alpha2 receptor และ muscarinic M3 receptor[1]
ยา antipsychotics ยังมีผลต่อการทำงานของฮอร์โมน leptin ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ทำหน้าที่ลดความอยากอาหารที่สมองส่วน hypothalamus[2,3] และลดการสะสมเนื้อเยื่อไขมันที่อวัยวะส่วนปลาย แต่ไม่มีผลต่อการสะสมเนื้อเยื่อไขมันที่อวัยวะภายใน การใช้ยา antipsychotic อาจมีผลยับยั้งการทำงาน leptin ทำให้เพิ่มความอยากอาหารและเกิดการสะสมเนื้อเยื่อไขมันเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ตัวรับ 5-HT2c receptor อาจมีผลยับยั้งการทำงานของฮอร์โมน leptin ส่งผลให้สูญเสียการควบคุมอยากอาหารได้[3] นอกจากนี้ยา antipsychotics ส่งผลต่อการเผาผลาญไขมันและกลูโคส[2,3] โดยลดกระบวนการ fat oxidation และเพิ่ม carbohydrate oxidation[3] ทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้น นำไปสู่ภาวะดื้อต่ออินซูลินได้[2]
เอกสารอ้างอิง
1. Roerig JL, Steffen KJ, Mitchell JE. Atypical antipsychotic-induced weight gain: insights into mechanisms of action. CNS Drugs. 2011 Dec 1;25(12):1035-59.
2. Dayabandara M, Hanwella R, Ratnatunga S, Seneviratne S, Suraweera C, de Silva VA. Antipsychotic-associated weight gain: management strategies and impact on treatment adherence. Neuropsychiatr Dis Treat. 2017 Aug 22;13:2231-2241.
3. Maayan L, Correll CU. Management of antipsychotic-related weight gain. Expert Rev Neurother. 2010 Jul;10(7):1175-200.
วันที่ตอบ : 01 ธ.ค. 63 - 21:08:28
<กลุ่มคำถาม>
Product Information [ 19 ]
Compatibility/Stability [ 3 ]
Compounding/Formulation [ 2 ]
Therapy Evaluation/Drug of Choice [ 61 ]
Adverse Effects/Toxicities [ 33 ]
Drug Interactions [ 11 ]
Pregnancy&Lactation /Teratogenicity/Infant risk [ 11 ]
Herbal&Traditional Medicine [ 9 ]
Laws/Policy&Procedure [ 2 ]
[Medication Administration Safety] [ 4 ]
[Neurosurgery] [ - ]
[Infectious disease] [ 2 ]
Compatibility/Stability [ 3 ]
Compounding/Formulation [ 2 ]
Therapy Evaluation/Drug of Choice [ 61 ]
Adverse Effects/Toxicities [ 33 ]
Drug Interactions [ 11 ]
Pregnancy&Lactation /Teratogenicity/Infant risk [ 11 ]
Herbal&Traditional Medicine [ 9 ]
Laws/Policy&Procedure [ 2 ]
[Medication Administration Safety] [ 4 ]
[Neurosurgery] [ - ]
[Infectious disease] [ 2 ]
พัฒนาระบบโดย ภานุชญา มณีวรรณ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110
