ให้บริการโดยคณาจารย์ เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านยาและสุขภาพ


คำชี้แจง "เว็บไซต์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการ ศึกษา การแลกเปลี่ยนความรู้ และให้ข้อมูลเรื่องยาในกรณีทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์หรือเพื่อการรักษาในกรณีที่จำเพาะเจาะจง และความเห็นสำหรับกรณีเฉพาะหนึ่ง จะไม่สามารถประยุกต์ใช้กับผู้อื่นได้โดยตรง หากมีปัญหาเรื่องโรคโปรดปรึกษาแพทย์ หากมีปัญหาเรื่องยา โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือปรึกษาผู้เกี่ยวข้องโดยตรงกับกรณีนั้นด้วยตนเองเท่านั้น"
Search :
hepatitis vaccine

ผู้ป่วย hemodialysis มีนัดฉีด hepatitis vaccine เข็ม 3 วันที่ 9 เม.ย.65 แต่ผิดนัดมาฉีดอีกที วันที่ 5 ก.ค.65 ควรฉีดต่อวันนี้หรือต้องเริ่มใหม่ และหากฉีดต่อวันนี้ควรเลื่อนนัดเข็มที่ 4 หรือไม่คะ

[รหัสคำถาม : 394] วันที่รับคำถาม : 06 ก.ค. 65 - 15:13:51 ถามโดย : บุคลากร วิทยาศาสตร์สุขภาพ
เข้าระบบเพื่อตอบคำถาม

No : 1

ผลิตภัณฑ์วัคซีนป้องกันไวรัส hepatitis B ที่มีจำหน่ายในไทยในปัจจุบันผลิตด้วยวิธีทางพันธุวิศวกรรม และใช้สาร aluminium hydroxide เป็นสารช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน (adjuvant) ได้แก่ Eugerix BTM Euvax-BTM HB-Vax PROTM และ HEBER-BIOVAC-HBTM ซึ่งสามารถใช้ทดแทนกันได้ ดังนั้นผู้ที่ได้รับวัคซีนครั้งก่อนเป็นวัคซีนป้องกันไวรัส hepatitis B ชนิดหนึ่งในครั้งต่อไปสามารถรับวัคซีนป้องกันไวรัส hepatitis B จากต่างบริษัทที่ผลิตโดยวิธีทางพันธุวิศวกรรมและใช้สารกระตุ้นภูมิคุ้มกันแบบเดียวกันตามตารางการฉีดวัคซีนผลิตภัณฑ์ชื่อการค้าอื่นที่ใช้แทนได้โดยไม่มีผลกระทบต่อการสร้างภูมิคุ้มกัน(1,2)
การฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส hepatitis B ในผู้ป่วยฟอกไต (hemodialysis) ตามคำแนะนำของ CDC คณะกรรมการที่ปรึกษาด้านการสร้างภูมิคุ้มกัน (The Advisory Committee on Immunization Practices, ACIP) องค์กร KDIG (Kidney disease improving global outcome) และตำราวัคซีนและการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค กองโรคป้องกันด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ปี 2562 ขนาดที่แนะนำให้ฉีดคือขนาดหรือโดส (dose) 40 mcg/ml จำนวน 3-4 โดส ที่ 0, 1 และ 6 เดือน หรือ 0, 1, 2 และ 6 เดือน(1,3-5) อย่างไรก็ตามจากข้อมูลผลการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของการกระตุ้นสร้างระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัส hepatitis B ระหว่างการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส hepatitis B แบบ 4 โดส ที่ 0, 1, 2 และ 6 เดือนและการฉีดวัคซีนแบบ 3 โดส ที่ 0, 1 และ 6 เดือน ในผู้ป่วยฟอกไต พบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการฉีดวัคซีนแบบ 4 โดส มีจำนวนผู้ป่วย 79-89% ที่มีระดับภูมิคุ้มกัน (HBsAb) สูงเพียงพอในการป้องกันโรคเชื้อไวรัส hepatitis B ในขณะที่ผู้ป่วยที่ได้รับการฉีดวัคซีนแบบ 3 โดส มีจำนวนผู้ป่วย 50.3-55% ที่มีระดับภูมิคุ้มกันสูงเพียงพอในการป้องกันโรคเชื้อไวรัส hepatitis B(6,7) กรณีที่การให้วัคซีนไม่ตรงตามที่กำหนดไม่จำเป็นต้องให้วัคซีนโดยการเริ่มต้นใหม่และสามารถใช้วัคซีนผลิตภัณฑ์ต่างบริษัทที่ผลิตโดยวิธีทางพันธุวิศวกรรมแบบเดียวกันได้โดยฉีดตามตารางการฉีดวัคซีนผลิตภัณฑ์ชื่อการค้าอื่นที่ใช้แทน โดยมีแนวทางการบริหารดังนี้ หากให้วัคซีน Hepatitis B ไม่ตรงตามกำหนดหลังการได้รับวัคซีนโดสแรกแล้ว ควรให้วัคซีนโดสที่ 2 ให้เร็วที่สุดและควรห่างจากโดสที่ 3 อย่างน้อย 8 สัปดาห์ หากได้รับวัคซีนโดสที่ 3 ล่าช้า ควรฉีดให้ห่างจากโดสแรกอย่างน้อย 24 สัปดาห์(3)
จากคำถามผู้ป่วย hemodialysis ได้รับการฉีดวัคซีน hepatitis B แบบ 4 โดส ที่มีกำหนดการให้แบบ 0, 1, 2 และ 6 เดือน มีนัดฉีด hepatitis vaccine โดสที่ 3 วันที่ 9 เม.ย.65 แต่ผิดนัดจะมาฉีดวันที่ 5 ก.ค.65 แทน จึงควรเปลี่ยนกำหนดการฉีดจาก 0, 1, 2 และ 6 เดือนเป็น 0, 1 และ 6 เดือน โดยฉีดวัคซีนในโดสที่ 3 ให้ผู้ป่วยตามกำหนดครบ 6 เดือน ในวันที่ 9 เดือนสิงหาคมแทน และควรแจ้งผู้ป่วยให้ทราบถึงโอกาสที่ผู้ป่วยอาจจะมีการสร้างระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัส hepatitis B (HBsAb) ภายหลังสิ้นสุดการให้วัคซีนในระดับต่ำกว่าการได้รับวัคซีนแบบ 4 โดส และควรติดตามผลการตอบสนองต่อวัคซีนภายหลังสิ้นสุดการได้รับวัคซีนแล้วอย่างน้อย 1-2 เดือน หากพบว่ามีระดับ HBsAb น้อยกว่า 10 mIU/mL (ซึ่งเป็นระดับภูมิคุ้มกันที่สามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัส hepatitis B ได้) อาจต้องพิจารณาให้ฉีดวัคซีนใหม่ทั้งหมดอีกครั้ง(4)

เอกสารอ้างอิง
[1]. กองโรคป้องกันด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข [internet].ตำราวัคซีนและการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคปี 2562. เข้าถึงเมื่อ 19 พฤศจิกายน 2565. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/ uploads/publish/938420191209023015.pdf.
[2]. Mulley WR, Le ST, Ives KE. Primary seroresponses to double-dose compared with standard-dose hepatitis B vaccination in patients with chronic kidney disease: a systematic review and meta-analysis. Nephrol Dial Transplant. 2017;32(1):136-143.
[3]. Centers for disease control and prevention (CDC).Recommendations for preventing transmission of infections among chronic hemodialysis patients. MMWR. 2005;50:19-23.
[4]. Advisory committee on immunization practices (ACIP). Guidelines for vaccinating dialysis patients and patients with chronic kidney disease. [Internet]. 2012. [cited 2022 Nov. 17]. Available from: https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/downloads/dialy-sis-guide- 2012.pdf.
[5]. Lexicomp Online, recombinant Lexi-Drugs Waltham, MA: Lexicomp, Inc.; Oct 24, 2022. https://online.lexi.com. Accessed Nov 17, 2022.
[6]. Reshaid K, Mufti S, Johny KV, Sugathan TN. Comparison of two immunization schedules with recombinant hepatitis B vaccine and natural immunity acquired by hepatitis B infection in dialysis patients. Vaccine. 1994;12(3):223-234.
[7]. Edey M, Barraclough K, Johnson DW. Review article: Hepatitis B and dialysis. Nephro (Carlton). 2010;15(2):137-145.

วันที่ตอบ : 18 ม.ค. 66 - 22:05:48




พัฒนาระบบโดย ภานุชญา มณีวรรณ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110