ให้บริการโดยคณาจารย์ เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านยาและสุขภาพ


คำชี้แจง "เว็บไซต์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการ ศึกษา การแลกเปลี่ยนความรู้ และให้ข้อมูลเรื่องยาในกรณีทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์หรือเพื่อการรักษาในกรณีที่จำเพาะเจาะจง และความเห็นสำหรับกรณีเฉพาะหนึ่ง จะไม่สามารถประยุกต์ใช้กับผู้อื่นได้โดยตรง หากมีปัญหาเรื่องโรคโปรดปรึกษาแพทย์ หากมีปัญหาเรื่องยา โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือปรึกษาผู้เกี่ยวข้องโดยตรงกับกรณีนั้นด้วยตนเองเท่านั้น"
Search :
ในกรณีที่มีการกำเริบซ้ำของเริม

ในกรณีที่มีการกำเริบซ้ำของเริม คือในการกำเริบซ้ำของเริมห่างกัน ประมาณ 1-2 อาทิตย์เป็นเริมอีกครั้งบริเวณริมฝีปากแต่ต่างตำเเหน่งของริมฝีปาก ควรรับประทานยา Acyclovir อย่างไรดีคะ ปัจจัยหลักคือเครียดมาก พักผ่อนน้อย

[รหัสคำถาม : 537] วันที่รับคำถาม : 29 ส.ค. 66 - 18:44:25 ถามโดย : นักศึกษา วิทยาศาสตร์สุขภาพ
เข้าระบบเพื่อตอบคำถาม

No : 1

การกลับเป็นซ้ำของโรคเริม หมายถึง ภาวะที่มีอาการของโรคเกิดขึ้นอีกในบริเวณที่เคยเป็นหรือที่ใกล้เคียงกับบริเวณเดิมที่เคยเป็น เนื่องจาก เมื่อหายจากการติดเชื้อครั้งแรกแล้ว เชื้อไวรัสเริมสามารถหลบซ่อนในปมประสาท เรียกว่า ระยะสงบ (Latent phase) ซึ่งจะไม่แสดงอาการของโรค แต่เมื่อได้รับปัจจัยกระตุ้น เช่น ภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ ความเครียด แสงแดด ภาวะที่ร่างกายอ่อนแอ เสียสมดุล มีไข้ และภาวะขาดธาตุสังกะสี (Zinc) [1-3] จะทำให้เกิดการกลับเป็นซ้ำของโรคได้ หากมีอาการเพียงเล็กน้อยสามารถหายเองได้เองภายใน 5 – 8 วัน ไม่จำเป็นต้องได้รับยาต้านไวรัสในการรักษา[2,4] แต่หากมีอาการที่รุนแรง เช่น เจ็บ รู้สึกแสบร้อน คัน ในบริเวณที่เกิดโรค ควรรักษาด้วยยาต้านไวรัสให้เร็วที่สุดหลังจากเกิดอาการ (ภายใน 48 ชั่วโมง) เพื่อลดความรุนแรงและลดระยะเวลาในการเกิดโรค[4,5]

การรักษาการกลับเป็นซ้ำของเริมบริเวณริมฝีปากจะพิจารณาตามความรุนแรงของอาการ ได้แก่ ยา acyclovir cream ความเข้มข้น 5% ชนิดทาภายนอก แนะนำให้ทาวันละ 5 ครั้ง (ทุก 4 ชั่วโมงเฉพาะเวลาตื่น) นาน 5 วัน[2] การศึกษาของ Fiddian และคณะ[5] พบว่ายา acyclovir cream เป็นยาที่มีประสิทธิภาพที่ดีในการรักษาการกลับเป็นซ้ำของเริมและผู้ป่วยสามารถทนต่อยาได้ดี โดยอาจพบอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา คือ อาการระคายเคืองบริเวณที่ทายา[6] นอกจากนี้ ในผู้ที่มีอาการรุนแรง เช่น มีอาการเจ็บ แสบร้อน หรือคันมาก สามารถรักษาด้วยยารับประทาน acyclovir ขนาด 400 mg วันละ 5 ครั้ง (ทุก 4 ชั่วโมงเฉพาะเวลาตี่น) เป็นเวลา 5 วัน ซึ่งสอดคล้องกับผลการศึกษาของ Spruance และคณะ[7] ที่พบว่า ยา acyclovir มีประสิทธิภาพในการรักษาการกลับเป็นขชองเริมได้ตั้งแต่ระยะที่มีอาการนำ (prodrome) และลดระยะเวลาในการเกิดโรค (2.5 วัน vs 3.9 วัน; P=0.02) เมื่อเทียบกับยาหลอก โดยอาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้บ่อยจากการใช้ยารับประทาน คือ คลื่นไส้ อาเจียน (ร้อยละ 7) ไตวายเฉียบพลัน (มากกว่าร้อยละ 10) เป็นต้น[8] นอกจากการใช้ยาผู้ป่วยควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมร่วมด้วยเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำของโรคในอนาคต เช่น หลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดเป็นเวลานาน ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ผ่อนคลายความเครียด พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีฤทธิ์สมานแผลและเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกาย เช่น สังกะสี (zinc) และวิตามินซี เป็นต้น รวมถึงเพิ่มการรับประทานอาหารประเภทไข่ ผลิตภัณฑ์จากถั่ว เนื้อสัตว์ ปลา และลดการดื่มแอลกอฮอล์ เนื่องจากมีผลทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง และเสริมการกลับเป็นซ้ำของโรคเริมได้[3]

เอกสารอ้างอิง
[1]. ประเสริฐ ทองเจริญ. ระบาดบันลือโลก เล่มที่ 12: สมาคมไวรัสวิทยา ประเทศไทย; 2558.
[2]. Johnston C, Wald A. Epidemiology, clinical manifestations, and diagnosis of herpes simplex virus type 1 infection. In: UpToDate, Post TW, ed. UpToDate, Waltham, MA. (Accessed on November 12, 2023.)
[3]. Gopinath D, Koe KH, Maharajan MK, Panda S. A Comprehensive Overview of Epidemiology, Pathogenesis and the Management of Herpes Labialis. Viruses. 2023;15(1).
[4]. Wald A, Johnston C. Treatment and prevention of herpes simplex virus type 1 in immunocompetent adolescents and adults. In: UpToDate, Post TW, ed. UpToDate, Waltham, MA. (Accessed on November 12, 2023.)
[5]. Fiddian AP, Yeo JM, Stubbings R, Dean D. Successful treatment of herpes labialis with topical acyclovir. Br Med J (Clin Res Ed). 1983;286(6379):1699-701.
[6]. Acyclovir (Topical). In: Specific Lexicomp Online Database [database on the Internet]. Hudson (OH):Lexicomp Inc. [updated 27 Oct. 2023; cited 12 Nov. 2023]. Available from: http://online.lexi.com.
[7]. Spruance SL, Stewart JC, Rowe NH, McKeough MB, Wenerstrom G, Freeman DJ. Treatment of recurrent herpes simplex labialis with oral acyclovir. J Infect Dis. 1990;161(2):185-90.
[8]. Acyclovir (Systemic). In: Specific Lexicomp Online Database [database on the Internet]. Hudson (OH):Lexicomp Inc. [updated 11 Nov. 2023; cited 12 Nov. 2023]. Available from: http://online.lexi.com.

วันที่ตอบ : 12 ม.ค. 67 - 15:50:36




พัฒนาระบบโดย ภานุชญา มณีวรรณ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110