โรคเยื่อบุตาอักเสบ (conjunctivitis) หรือที่เรียกกันว่าโรคตาแดง (pink eye)เป็นภาวะที่เกิดการอักเสบหรือติดเชื้อที่เยื่อบุตา สาเหตุของการเกิดโรคตาแดง ได้แก่ การติดเชื้อไวรัส การติดเชื้อแบคทีเรีย การได้รับสารก่อภูมิแพ้ หรือการมีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา เป็นต้น

          สาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด คือ การติดเชื้อไวรัส เช่น อะดีโนไวรัส (Adenovirus) เป็นต้น โดยอาจเกิดร่วมกับการเป็นโรคหวัดหรือการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ โรคตาแดงที่เกิดจากการติดเชื้ออะดีโนไวรัสสามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้ง่ายเพียงการสัมผัส เช่น การจับมือ การใช้สิ่งของร่วมกัน การว่ายน้ำในสระว่ายน้ำ การไอ การจาม เป็นต้น ^[1-3]

สำหรับอาการของโรคตาแดงที่พบได้บ่อย ได้แก่ ^[1]

• ตาขาวมีสีแดงหรือชมพู
• ตาแฉะ หรือมีน้ำตามาก
• คัน เคืองตา เปลือกตาบวม
• ขี้ตามีสีเหลือง เขียว หรือขาว

อย่างไรก็ตาม อาการตาแดงอาจเป็นสัญญาณของอาการที่มีความรุนแรงขึ้นได้และหากมีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์

• ปวดตา
• ตาไวต่อแสง
• ตาพร่า

การรักษา ^[1,4]

• ใช้น้ำตาเทียม หรือประคบเย็นเพื่อบรรเทาอาการเคืองตา
• ใช้ยาหยอดตาต้านแบคทีเรีย กรณีติดเชื้อแบคทีเรีย
• ใช้ยาแก้แพ้ชนิดหยอดตาและ/หรือชนิดกิน กรณีเกิดจากสารก่อภูมิแพ้

          หากปฏิบัติตามคำแนะนำข้างต้นแล้วอาการยังไม่ดีขึ้นควรพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรักษาต่อไป

          สิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่เป็นโรคตาแดง คือ การป้องกันไม่ให้โรคแพร่กระจายจากตนเองไปสู่ผู้อื่น แนะนำให้ล้างมือด้วยสบู่ก่อนใช้ยาหยอดตา ใช้ผ้าสะอาดเพื่อเช็ดของเหลวที่ออกมาจากตาเบา ๆ ไม่ใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น ผ้าเช็ดตัว ปลอกหมอน หรือเครื่องสำอางสำหรับตา เป็นต้น แนะนำให้สวมแว่นตาเพื่อป้องกันฝุ่นละอองและสิ่งแปลกปลอม ไม่ควรใช้ผ้าปิดตาเพราะจะยิ่งทำให้เกิดการติดเชื้อมากขึ้น งดใส่คอนแทคเลนส์ในช่วงที่มีการอักเสบของดวงตา หมั่นทำความสะอาดพื้นผิวที่สัมผัสบ่อย ๆ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ เพื่อลดการแพร่กระจายของไวรัสและลดการสะสมของอนุภาคในอากาศที่อาจทำให้เกิดการระคายเคืองตา แนะนำให้รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ร่างกายฟื้นฟูและพักฟื้น และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่ดี ^[5,6]

          โรคตาแดงที่มีสาเหตุมาจากเชื้อไวรัสจะสามารถแพร่กระจายได้ง่ายและพบบ่อยในช่วงหน้าฝน ถึงแม้ว่าอาการของโรคตาแดงจะไม่รุนแรงมากและสามารถหายเองได้ แต่โรคนี้อาจสร้างความรำคาญใจให้ผู้ที่เป็นโรคและคนรอบข้าง ดังนั้นการป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรค รวมถึงการป้องกันการแพร่กระจายสู่ผู้อื่นจึงเป็นสิ่งสำคัญ

เอกสารอ้างอิง

[1]. CDC U.S. centers for disease control and prevention [internet].Conjunctivitis (Pink Eye). Updated: April 15, 2024. [Cited: August 27, 2024]. Available from: https://www.cdc.gov/conjunctivitis/about/index.html#cdc_disease_basics_overview-what-it-is

[2]. Vibhavadi Hospital [internet]. Rainy Season Brings Increased Risk of Conjunctivitis. [Cited: August 27, 2024]. Available from: https://www.vibhavadi.com/en/Health-expert/detail/437

[3]. กรมควบคุมโรค [internet]. โรคตาแดง โรคตาอักเสบ. [Cited: August 27, 2024]. Available from: https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=91

[4]. Andre A, Meghan D, Flora CL. Conjunctivitis Preferred Practice Pattern. American Academy of Ophthalmology. 2024. Available from: https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2023

[5]. Sharnam Eye and Laser Services - specialized centre for the treatment of Retina & Vitreous Eye Diseases. Preventing & Protecting Against Viral Conjunctivitis During Rainy Season [Internet]. 2023 [cited 2024 Aug 27]. Available from: https://sharnameyecentre.com/2023/07/17/preventing-protecting-against-viral-conjunctivitis-during-rainy-season/ 

[6]. ละอองศรี อัชชนียะสกุล. ฝนนี้ ระวัง! โรคตาแดง [Internet]. Mahidol.ac.th. 2024 [cited 2024 Aug 27]. Available from: https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=773 

บทความโดย

1. นศภ. ณิศลักษณ์ กิจไพบูลย์ชัย 
2. นศภ. หัสภูมิ ลัคนาศิโรรัตน์ 
3. นศภ. อลิสา ช่างปืน 
4. นศภ. อัยชะห์ ยะโกะ 
5. นศภ. นพพล ทันตสุวรรณ 
6. นศภ. พชรพร อนันตสุข
7. รองศาสตราจารย์ ดร.ภญ.วรนุช แสงเจริญ

สาขาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

This work © 2024 by DICRXPSU is licensed under CC BY-NC 4.0