(บทความนี้ เหมาะสำหรับเภสัชกร และบุคลากรทางการแพทย์ อาจมีการกล่าวถึงยาบางชนิดซึ่งประชาชนไม่ควรซื้อใช้เองโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรอย่างเหมาะสม สำหรับบางคน ยาอาจมีประโยชน์ แต่ในบางคน ยาอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงหรืออันตรายได้มากกว่าประโยชน์ที่จะได้รับ)
Fomepizole ได้รับการขึ้นทะเบียนโดยองค์การอาหารและยาประเทศสหรัฐอเมริกาเพื่อใช้รักษาอาการพิษจากเมทานอลและเอทิลีนไกลคอล (ethylene glycol) โดยยาออกฤทธิ์แย่งจับกับเอนไซม์ alcohol dehydrogenase ยับยั้งไม่ให้เมทานอลแปรสภาพเป็นฟอร์มาลดีไฮด์และกรดฟอร์มิก รวมทั้งยับยั้งการแปรสภาพของเอทานอลด้วยหากได้รับร่วมกัน ทั้งนี้ซึ่งผลการรักษาจะเกิดสูงสุดหากใช้ยาอย่างรวดเร็วหลังได้รับเมทานอล และอาจใช้วิธีการฟอกเลือดเพื่อเร่งการขับเมทานอลออกจากร่างกายร่วมด้วย
ขนาดยา fomepizole ที่แนะนำสำหรับรักษา คือ 15 มก./กก. ให้ทางหลอดเลือดดำในเวลา 30 นาที ตามด้วย 10 มก./กก ทางหลอดเลือดดำ ทุก 12 ชั่วโมง จำนวน 4 ครั้ง หลังจากนั้นตรวจวัดระดับเมทานอลในเลือดยังคงสูงกว่า 20 มก./ดล. ให้เพิ่มขนาด fomepizole เป็น 15 มก./กก. ทุก 12 ชั่วโมง และให้ยาต่อเนื่องจนกระทั่งระดับเมทานอลในเลือดต่ำกว่า 20 มก./ดล.
ยา fomepizole สามารถขจัดออกผ่านวิธีการฟอกเลือด ดังนั้นหากให้ยานี้ร่วมกับวิธีฟอกเลือด จะต้องให้ยาขนาดเสริมทดแทนด้วย
การบริหารยา ต้องเจือจาง fomepizole ด้วย 0.9% sodium chloride หรือ 5% dextrose in water ปริมาตร 100 มล. ก่อนบริหารยา ห้ามให้ยาที่ยังไม่ได้เจือจางทางหลอดเลือดดำโดยตรง
อาการไม่พึงประสงค์จากยา fomepizole ได้แก่ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ มึนศีรษะ
เอกสารอ้างอิง
- Fomepizole. https://reference.medscape.com/drug/antizol-fomepizole-343713#0
- Brent J. Fomepizole for ethylene glycol and methanol poisoning. N Eng J Med 2009;360:2216-2223.
บทความโดย ผศ.ภญ.ฐิติมา ด้วงเงิน สาขาวิชาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
CC BY 4.0 การนำบทความนี้ไปเผยแพร่ หรือการคัดลอกส่วนใดส่วนหนึ่งของบทความกรุณาอ้างอิงหรือขออนุญาตก่อนการเผยแพร่